Ngày xưa, người ta đánh giá một kỳ chuyển nhượng thành công dựa trên chất lượng tân binh. Nhưng trong kỷ nguyên của các quy định về lợi nhuận và bền vững (PSR), bài toán không chỉ là mua giỏi mà còn phải bán khéo.
Ở khía cạnh này, Liverpool cùng Man City đang là hai đội có thành tích ấn tượng nhất nước Anh. Hè này, tân vương Premier League đã thu về 194 triệu bảng từ việc bán cầu thủ, qua đó bù đắp một phần khoản chi khổng lồ 419 triệu bảng để mua sắm (con số có thể dao động thêm khoảng 30 triệu bảng mỗi chiều nếu tính cả phụ phí).
So sánh để thấy rõ sự khác biệt: Man United phải đến sát ngày đóng cửa thị trường mới tống khứ được nhóm cầu thủ “hàng tồn kho”, còn Arsenal cũng gặp nhiều khó khăn trong việc thanh lý so với khâu chiêu mộ tân binh.
Thực tế, chỉ có Chelsea và Bournemouth là hai đội thu về nhiều tiền từ bán cầu thủ hơn Liverpool trong kỳ chuyển nhượng hè này.
Dòng tiền “mới” từ Saudi Pro League tiếp tục đóng vai trò đòn bẩy quan trọng. Al Hilal sẵn sàng trả 45,9 triệu bảng để chiêu mộ Darwin Nunez, một mức phí không đội bóng châu Âu nào dám chạm tới. Trước đó, Jordan Henderson và Fabinho cũng đã rời Anfield sang Saudi với khoản phí đáng kể, mở ra nguồn thu tức thời cho Liverpool.
Tuy nhiên, điểm đáng chú ý nhất là số tiền Liverpool thu về từ các CLB lớn khác ở châu Âu. Họ bán Luis Diaz, Darwin Nunez và Caoimhin Kelleher nhưng chỉ chốt khi đạt đúng định giá mong muốn. Chiến lược này giúp họ tối ưu hóa lợi nhuận, đặc biệt khi thanh lý nhóm cầu thủ trẻ như Jarell Quansah, Harvey Elliott, Ben Doak và Tyler Morton, tất cả đều mang về khoản lãi đậm so với chi phí đào tạo.
Dù thất bại trong việc gia hạn hợp đồng với Trent Alexander-Arnold khiến Liverpool chịu tổn thất về chuyên môn, họ vẫn kịp thu lại 8,4 triệu bảng nhờ việc Real Madrid trả phí giải phóng sớm, đưa Trent về dự FIFA Club World Cup.
Liverpool không chỉ mua sắm thông minh, mà còn biết cách tối đa hóa dòng tiền thoát ra, giữ cho ngân sách cân bằng trong một thị trường chuyển nhượng đầy biến động.
Đây là những bí quyết làm nên chiến lược bán cầu thủ của Liverpool và lý do khiến thành tích của họ trở nên đáng gờm.
Liverpool và bộ đôi kiến trúc sư của những thương vụ vàng
Thực tế, chuỗi thương vụ bán cầu thủ bùng nổ của Liverpool không phải điều bất ngờ, nếu nhìn vào những con người đứng sau đường dây này.
Michael Edwards, cựu giám đốc thể thao trở lại Fenway Sports Group (FSG) vào tháng 3/2024 với vai trò CEO phụ trách bóng đá. Edwards nổi tiếng với khả năng đàm phán khéo léo, liên tục chốt những thương vụ thu về phí chuyển nhượng khổng lồ.
Thương vụ kinh điển nhất là Philippe Coutinho sang Barcelona với giá 142 triệu bảng năm 2018. Nhưng không kém phần ấn tượng là hàng loạt vụ bán cầu thủ tưởng như “bình dân” nhưng thu về lợi nhuận cao như Jordon Ibe, Brad Smith, Kevin Stewart, Danny Ward, Mamadou Sakho, Rhian Brewster, Harry Wilson và Neco Williams. Những cái tên này rời đi mà Liverpool không hề nuối tiếc, trong khi số tiền thu được lại được tái đầu tư để xây dựng đội hình phục vụ Jurgen Klopp, đưa CLB lên đỉnh châu Âu và Premier League.
Hiện tại, Richard Hughes mới là người nắm quyền trực tiếp trong vai trò giám đốc thể thao. Chỉ trong ba kỳ chuyển nhượng, Hughes đã đem về khoảng 290 triệu bảng, duy trì kỷ lục bán cầu thủ ấn tượng mà ông từng gây dựng tại Bournemouth.
Ở Bournemouth, Hughes từng mua và bán lại với lãi cao hàng loạt cái tên như Dominic Solanke, Nathan Ake, Aaron Ramsdale, Tyrone Mings và Arnaut Danjuma. Ngay cả sau khi ông rời đi, những tân binh do Hughes đưa về như Illia Zabarnyi, Dango Ouattara, Milos Kerkez vẫn được bán với mức phí lớn, trong đó Kerkez chính là cầu thủ chuyển sang Liverpool.
Dù Liverpool đang hoạt động trong một thị trường hoàn toàn khác biệt, phương pháp mà Hughes áp dụng vẫn giữ nguyên triết lý: mua thông minh, bán đúng thời điểm và tối đa hóa lợi nhuận, biến thị trường chuyển nhượng thành một kênh tài chính song hành cùng thành công sân cỏ.
Ben Doak: Từ thương vụ 600 nghìn bảng đến khoản lãi khổng lồ 25 triệu bảng
Ben Doak là ví dụ tiêu biểu nhất cho cách Liverpool tối đa hóa giá trị cầu thủ. Cầu thủ chạy cánh 19 tuổi được mua về năm 2022 với giá 600 nghìn bảng, chỉ mới có 3 lần ra sân tại Premier League. Dù vậy, Richard Hughes cùng đội ngũ của Liverpool đã sớm nhận thấy tiềm năng thị trường dành cho Doak, khi từng từ chối lời đề nghị từ Crystal Palace và Ipswich Town ở mùa trước.
Hè này, Hughes nhận nhiều cuộc gọi hỏi mua Doak, trong đó có Nottingham Forest muốn mượn anh. Tuy nhiên, Liverpool quyết định chỉ đàm phán bán đứt, sẵn sàng giữ Doak lại và dùng anh trong vai trò dự bị nếu chưa đạt được mức giá mong muốn. Chiến lược này, dù không tuyên bố công khai, đã đẩy giá cầu thủ lên cao tự nhiên.
Cuối cùng, Bournemouth chốt giá 20 triệu bảng, kèm điều khoản có thể tăng lên 25 triệu bảng. Đây là con số Liverpool hài lòng và quyết định bán, đồng thời cài điều khoản mua lại để giữ quyền kiểm soát trong trường hợp Doak vươn lên tầm ngôi sao.
Quá trình quản lý Doak được Liverpool thực hiện rất bài bản. Mùa trước, anh được cho mượn tới Middlesbrough và thi đấu thành công, giúp CLB có vị thế đàm phán thuận lợi hơn. Liverpool luôn chọn điểm đến cho cầu thủ dựa trên chiến lược cụ thể, bao gồm: phong cách chơi bóng phù hợp, thành tích của đội bóng trong việc phát triển cầu thủ mượn, thời lượng ra sân cam kết và môi trường tập luyện.
Các đoàn công tác từ Merseyside thường xuyên đến tận nơi kiểm tra cơ sở vật chất, đồng thời theo sát cầu thủ trong mùa giải. Tháng 12 năm ngoái, Michael Edwards và giám đốc kỹ thuật FSG Julian Ward đã trực tiếp gặp Doak tại Middlesbrough để đánh giá tình hình.
Một đại diện cầu thủ chia sẻ ẩn danh:
“Liverpool rất giỏi trong việc phát triển cầu thủ và gia tăng giá trị của họ.”
Triết lý của FSG luôn là mô hình tự bền vững. Cấu trúc quản trị cũng được phân tầng rõ ràng: Edwards báo cáo cho HĐQT FSG, Hughes báo cáo cho Edwards, còn HLV Arne Slot, với vai trò head coach đầu tiên trong lịch sử Liverpool, báo cáo trực tiếp cho Hughes. Trong kỳ chuyển nhượng, Hughes và Slot trao đổi nhiều lần mỗi ngày để bàn về việc mua bán cầu thủ và đàm phán hợp đồng, đảm bảo mọi quyết định đều thống nhất và hiệu quả.
Liverpool bán Luis Diaz: Quyết định tài chính hơn là chuyên môn bóng đá
Ở Liverpool, cấp độ tham gia vào một thương vụ phụ thuộc vào quy mô và độ phức tạp của hợp đồng. HLV Arne Slot có vai trò khác hẳn thời còn dẫn dắt AZ và Feyenoord. Ở những CLB cũ, Slot buộc phải chấp nhận mất ngôi sao nếu đội bóng lớn gõ cửa. Nhưng tại Anfield, quyền giữ người được đảm bảo nhiều hơn nếu ông thực sự muốn giữ một cầu thủ, khả năng thành công là rất cao.
Tuy nhiên, ưu tiên số một vẫn là sức khỏe tài chính của CLB. Và vụ Luis Diaz là minh chứng rõ ràng nhất.
Slot đánh giá cao Diaz và thích làm việc cùng anh. Suốt phần lớn mùa hè, Liverpool kiên quyết không bán: từ chối lời đề nghị từ Saudi Pro League, gạt bỏ những cuộc tiếp cận của Barcelona và thông qua Hughes, họ cũng nói không với Bayern Munich ở giai đoạn đầu.
Điều phức tạp nằm ở chính Diaz, khi anh nhiều lần bày tỏ mong muốn ra đi sau khi đàm phán hợp đồng mới thất bại. Tuy nhiên, chỉ đến khi Bayern nâng giá lên 75 triệu euro, khoản phí cao thứ ba trong lịch sử CLB Đức, Liverpool mới đồng ý ngồi vào bàn ký kết.
Nhóm phân tích dữ liệu của Liverpool đã lập tức kiểm chứng thương vụ này. Họ nhận thấy chỉ có 7 cầu thủ trên 28 tuổi trong lịch sử từng được bán với giá cao hơn, một thống kê khẳng định đây là thương vụ kinh tế hợp lý.
Quyết định bán Diaz càng trở nên hợp lý khi Liverpool đã chuẩn bị phương án thay thế: Florian Wirtz và Hugo Ekitike cập bến Anfield, Rio Ngumoha vươn mình từ lò đào tạo, cùng với đó là Alexander Isak.
Liverpool và nghệ thuật “hái ra tiền” từ những cầu thủ dự bị
Việc thuyết phục Bayern Munich trả 75 triệu euro cho Luis Diaz không khó, bởi tài năng của cầu thủ Colombia đã được khẳng định. Nhưng điểm thực sự khiến Liverpool khác biệt chính là khả năng bán những cầu thủ dự bị với mức phí khổng lồ và khi cộng dồn lại, những khoản thu này lý giải vì sao họ có thể chi tiêu mạnh tay trong kỳ chuyển nhượng hè vừa qua.
Mùa hè năm ngoái, Sepp van den Berg và Fabio Carvalho, hai cái tên vốn chỉ đóng vai trò dự bị được bán cho Brentford với tổng giá trị lên tới 52,5 triệu bảng. Điều đáng nói, Van den Berg chưa từng đá một trận Premier League, còn Carvalho chỉ có 13 lần ra sân.
Riêng thương vụ Van den Berg là một cuộc đàm phán đầy thử thách. Trung vệ người Hà Lan thậm chí còn thẳng thắn thừa nhận với The Athletic trong chuyến du đấu tại Mỹ hồi tháng 7 năm ngoái:
“Nếu muốn rời đi mà phí chuyển nhượng là 20 triệu bảng thì đúng là hơi cao. Phản ứng đầu tiên của tôi cũng thấy sốc, nhưng nghĩ lại thì cũng là một lời khen dành cho mình.”
Ban đầu, Brentford không sẵn sàng trả 20 triệu bảng cộng thêm 5 triệu phụ phí. Nhưng Richard Hughes đã chuẩn bị kỹ lưỡng dữ liệu và lập luận, chỉ ra rằng các hậu vệ có hồ sơ và tiềm năng tương tự đều được định giá ngang bằng. Điều này thuyết phục Brentford chấp nhận chi tiền.
Thành công này còn nhờ Liverpool khéo léo tận dụng hệ thống cho mượn. Van den Berg có một mùa giải bùng nổ tại Mainz ở Bundesliga 2023-24, giúp giá trị của anh tăng mạnh trước khi quay về thị trường Premier League.
Uy tín của Richard Hughes trong giới bóng đá thể hiện rõ qua việc ông thường xuyên lặp lại giao dịch với cùng các CLB. Niềm tin được xây dựng qua nhiều cuộc đàm phán đã giúp Liverpool không chỉ bán cầu thủ với giá cao, mà còn mở ra các thương vụ mới thuận lợi hơn.
Điển hình, mối quan hệ tốt đẹp với Brentford từ thương vụ Van den Berg và Carvalho đã tạo tiền đề để CLB London dễ dàng chiêu mộ Caoimhin Kelleher hè này với mức phí có thể lên tới 18 triệu bảng. Đây là thương vụ khôn ngoan của Liverpool, khi Kelleher chỉ còn 1 năm hợp đồng, trong khi đội đã sớm ký Giorgi Mamardashvili để làm dự bị cho Alisson, đảm bảo tính liên tục về chuyên môn và tối ưu hóa tài chính.
Ở Đức, Hughes cũng xây dựng quan hệ chiến lược với Bayer Leverkusen, đặc biệt là với CEO Simon Rolfes trong quá trình đàm phán về Florian Wirtz. Hai bên đã thiết lập được sự thấu hiểu lẫn nhau: Liverpool phải đảm bảo giữ các con số trong phạm vi ngân sách FSG cho phép, còn Rolfes thì phải thuyết phục ban lãnh đạo rằng việc bán đi một ngôi sao lớn mang lại giá trị tài chính vượt trội.
Thương vụ Jarell Quansah diễn ra tách biệt với vụ Wirtz nhưng cũng tiêu tốn không ít thời gian đàm phán. Liverpool kiên định với mức định giá bằng cách đưa ra so sánh với các trung vệ khác, đặc biệt là Jarrad Branthwaite, người từng được Man United hỏi mua với giá 43 triệu bảng hè năm ngoái. Việc Quansah ngày càng có cơ hội thi đấu cho đội tuyển Anh càng củng cố lập luận của Liverpool về giá trị cầu thủ.
Một yếu tố quan trọng khác là cách cấu trúc hợp đồng. Việc thêm điều khoản mua lại giúp Leverkusen giảm áp lực tài chính trước mắt, đồng thời cho phép Liverpool duy trì quyền kiểm soát tương lai của Quansah. Đây là bước đi vừa mang tính chiến lược, vừa bảo vệ lợi ích dài hạn, thể hiện sự tinh vi trong quản lý tài sản cầu thủ của Liverpool.
Trường hợp Harvey Elliott phản ánh rõ triết lý chuyển nhượng mới của Liverpool: quản trị tài sản cầu thủ như một khoản đầu tư dài hạn.
Ở ngày cuối kỳ chuyển nhượng, Elliott gia nhập Aston Villa theo dạng cho mượn kèm điều khoản mua bắt buộc, kích hoạt nếu anh ra sân 10 trận trong mùa này. Ban đầu, Liverpool định giá 50 triệu bảng nhưng sau nhiều vòng đàm phán, đôi bên thống nhất ở gói 35 triệu bảng, bao gồm điều khoản mua lại và tỷ lệ ăn chia có lợi khi bán Elliott trong tương lai.
Với sự xuất hiện của Alexander Isak, Hugo Ekitike, Florian Wirtz và Jeremie Frimpong, cơ hội đá chính của Elliott tại Anfield ngày càng thu hẹp. Thay vì để anh ngồi dự bị và mất giá trị, Liverpool chọn cách đưa anh tới một CLB Premier League mạnh như Villa, nơi Elliott có thể ra sân thường xuyên, nâng tầm bản thân và gia tăng giá trị thị trường.
Điều này giúp Liverpool vẫn giữ được quyền kiểm soát tương lai Elliott, đồng thời hưởng lợi từ sự thành công tài chính lẫn chuyên môn nếu anh bùng nổ tại Villa Park.
Những quyết định khó khăn và đầy tính chiến lược
Không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Hughes đã đưa ra những quyết định có thể gây rủi ro, như từ chối cho Tyler Morton rời đi theo dạng cho mượn khi Bayer Leverkusen gõ cửa mùa trước.
Khi Liverpool hụt mục tiêu Martin Zubimendi, Hughes quyết định Morton chỉ được phép rời đi nếu là bán đứt, nếu không sẽ giữ lại làm phương án dự phòng. Quyết định này được chứng minh là đúng đắn khi mùa hè vừa qua, Morton gia nhập Lyon với giá 8,6 triệu bảng, có thể tăng lên 13 triệu bảng nếu các điều khoản bổ sung được kích hoạt.
Tương tự, Hughes giữ lại thủ môn Vitezslav Jaros vào hè trước vì lo ngại Alisson dễ gặp chấn thương. Jaros vừa vô địch cú đúp quốc nội cùng Sturm Graz và muốn được bắt chính, nhưng việc ở lại hóa ra là lựa chọn hợp lý. Khi Alisson chấn thương hai tháng, Jaros được đôn lên làm thủ môn số hai, qua đó nâng tầm giá trị của mình.
Nhờ giải thích rõ ràng lộ trình và khẳng định cơ hội rời đi vào mùa hè tới, Liverpool vừa giữ được động lực cho Jaros, vừa tăng sự quan tâm từ các CLB khác. Hè này, Jaros gia nhập Ajax theo dạng cho mượn và có thể trở thành một sản phẩm học viện tiếp theo được bán với lãi lớn.
Lewis Koumas cũng đi theo lộ trình tương tự, gia nhập Birmingham City dưới dạng cho mượn không kèm điều khoản mua đứt, vì Liverpool tin rằng nếu Koumas tỏa sáng, giá trị chuyển nhượng sẽ tăng mạnh.
Những cầu thủ khác như James McConnell, Owen Beck và Luca Stephenson đều được cho mượn sau khi Liverpool từ chối bán với giá thấp, khẳng định triết lý “không đạt giá, không bán”.
Chiến lược dài hạn này giờ đã mang về quả ngọt. Hè này, chỉ có Chelsea và Bournemouth thu về nhiều tiền hơn Liverpool từ việc bán cầu thủ. Tuy nhiên, hai CLB đó đều có điểm yếu: Chelsea bán lỗ nhiều thương vụ, còn Bournemouth làm suy yếu đội hình chính.
Trong khi đó, Liverpool vẫn giữ được đội hình cạnh tranh đỉnh cao. Thực tế, kể từ khi Arsenal lập kỷ lục với vụ Alex Oxlade-Chamberlain sang Liverpool với giá 35 triệu bảng năm 2017, Pháo thủ chưa từng bán ai cao hơn con số này. Còn Liverpool thì đã bán bảy cầu thủ với mức phí cao hơn 35 triệu bảng trong cùng giai đoạn.
Hè này, với khoản tiền thu về từ hàng loạt thương vụ, Liverpool không chỉ tái đầu tư cho lực lượng mà còn khiến bảng cân đối tài chính cực kỳ lành mạnh. Đội bóng không suy yếu sau mùa hè đầy biến động, mà có thể sẽ còn mạnh mẽ hơn, cả trên sân cỏ lẫn trên sổ sách.
(Theo Gregg Evans, cây viết chủ lực của The Athletic, chuyên theo dõi và viết về Liverpool)
bu3hlinh 38 bài viết
